POCSO case
चिपळूणमध्ये अल्पवयीन मुलीवर विनयभंग; तरुणावर ‘पोक्सो’ अंतर्गत गुन्हा दाखल.
रत्नागिरी जिल्ह्यातील चिपळूण (Chiplun) येथे एका १६ वर्षीय अल्पवयीन युवती (Minor Girl) च्या विनयभंगाची धक्कादायक घटना उघडकीस आली आहे. रविवारी सायंकाळी घडलेल्या या प्रकाराने परिसरात खळबळ उडाली आहे. खरेदीसाठी दुकानावर गेलेल्या मुलीला एका तरुणाने अडवून तिचा विनयभंग केला. या गंभीर गुन्ह्याप्रकरणी संशयित आरोपी अयान दिलावर सकवारे (२३) याच्यावर पोक्सो कायदा (POCSO Act) अंतर्गत गुन्हा दाखल करण्यात आला असून, हा एक गंभीर **POCSO case** मानला जात आहे. पोलिसांनी आरोपीला अटक करण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
नेमकी घटना कशी घडली?
ही घटना रविवारी सायंकाळी सातच्या सुमारास खेर्डी (Kherdi) विकासवाडी येथे घडली. १६ वर्षांची पीडित मुलगी नेहमीप्रमाणे दुकानात खरेदीसाठी गेली होती. त्याचवेळी तेथे उपस्थित असलेल्या संशयित अयान सकवारे याने तिला अडवले. सुरुवातीला त्याने तिच्याशी वाद घातला. त्याच्या या कृतीने घाबरलेल्या मुलीने तिथून पळ काढण्याचा प्रयत्न केला. मात्र, संशयिताने तिचा पाठलाग केला आणि वाईट हेतूने तिचा हात पकडून लज्जा निर्माण होईल असे वर्तन केले. पीडित मुलीने तात्काळ पोलीस ठाणे (Police Station) गाठून घडलेला प्रकार कथन केला.
पीडितेने तात्काळ नोंदवली तक्रार.
या प्रकाराने भयभीत झालेल्या पीडित अल्पवयीन मुलीने कोणताही विलंब न करता थेट चिपळूण पोलीस ठाण्यात धाव घेतली. तिने पोलिसांना घडलेल्या घटनेची सविस्तर माहिती दिली आणि संशयित तरुणाविरोधात लेखी फिर्याद नोंदवली. मुलीच्या तक्रारीचे गांभीर्य लक्षात घेऊन चिपळूण पोलिसांनी तात्काळ कार्यवाही केली. अशा प्रकरणांमध्ये त्वरित पावले उचलणे अत्यंत आवश्यक असते, जेणेकरून पीडितेला न्याय मिळू शकेल आणि आरोपीला कायद्याच्या कक्षेत आणता येईल. पोलिसांच्या या तत्परतेमुळे पीडितेला थोडा दिलासा मिळाला आहे.
संशयित आरोपी आणि त्याच्यावर दाखल गुन्हा.
पोलिसांनी पीडितेच्या फिर्यादीवरून अयान दिलावर सकवारे (वय २३, मूळ रहिवासी खेड तालुक्यातील पंधरागाव विभाग) याच्या विरोधात पोक्सो कायद्याअंतर्गत गुन्हा दाखल केला आहे. संशयित आरोपी सध्या खेर्डी येथे नातेवाइकांकडे वास्तव्यास होता. पोक्सो कायदा (Protection of Children from Sexual Offences Act) हा अल्पवयीन मुला-मुलींवर होणाऱ्या लैंगिक अत्याचारांना प्रतिबंध घालण्यासाठी आणि अशा गुन्हेगारांना कठोर शिक्षा देण्यासाठी बनवला गेला आहे. हा **POCSO case** अतिशय संवेदनशील असल्याने पोलीस तपास अत्यंत बारकाईने करत आहेत.
पोलीस तपास आणि पुढील कार्यवाही.
चिपळूण पोलिसांनी गुन्हा दाखल केल्यानंतर तात्काळ संशयित आरोपी अयान सकवारे याला अटक करण्याची प्रक्रिया सुरू केली. सोमवारी रात्री उशिरापर्यंत त्याला ताब्यात घेण्याचे प्रयत्न सुरू होते. अशा गंभीर प्रकरणांमध्ये आरोपीला लवकरात लवकर अटक करणे हे आवश्यक असते, जेणेकरून तो पुरावे नष्ट करू शकणार नाही किंवा पुन्हा असा गुन्हा करणार नाही. पोलीस या प्रकरणाचा सखोल तपास करत असून, पीडितेचा जबाब नोंदवणे, घटनास्थळाची पाहणी करणे आणि इतर आवश्यक पुरावे गोळा करणे यासारख्या गोष्टींवर लक्ष केंद्रित केले जात आहे. हा **POCSO case** जलद गतीने हाताळला जाईल अशी अपेक्षा आहे.
पोक्सो कायद्याचे महत्त्व आणि सामाजिक जबाबदारी.
बाल लैंगिक अत्याचार प्रतिबंधक कायदा (POCSO Act) २०१२ मध्ये लागू करण्यात आला होता, ज्याचा मुख्य उद्देश १८ वर्षांखालील मुला-मुलींना लैंगिक गुन्ह्यांपासून संरक्षण देणे आहे. या कायद्यानुसार, अल्पवयीन व्यक्तींविरोधात घडणारे लैंगिक गुन्हे हे अत्यंत गंभीर मानले जातात आणि त्यासाठी कठोर शिक्षेची तरतूद आहे. या कायद्याची अंमलबजावणी करणे ही केवळ पोलिसांचीच नव्हे, तर समाजातील प्रत्येक व्यक्तीची जबाबदारी आहे. अशा घटना घडल्यास त्वरित पोलिसांना कळवणे आणि पीडितांना पाठिंबा देणे महत्त्वाचे आहे. समाजातून मिळणारा पाठिंबा पीडितेला या धक्क्यातून सावरण्यास मदत करतो आणि भविष्यात असे गुन्हे टाळण्यासाठी एक मजबूत संदेश देतो.
परिसरात भीतीचे वातावरण आणि पालकांनी घ्यावयाची काळजी.
चिपळूणसारख्या शांत ठिकाणी अशा प्रकारची घटना घडल्याने परिसरात भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे. पालक आपल्या मुला-मुलींच्या सुरक्षिततेबाबत अधिक चिंतित झाले आहेत. आपल्या मुलांना अनोळखी व्यक्तींपासून दूर राहण्यास शिकवणे, त्यांच्याशी लैंगिक शिक्षणाबद्दल मोकळेपणाने बोलणे आणि त्यांना कोणत्याही गैरवर्तनाबद्दल त्वरित माहिती देण्याचे प्रशिक्षण देणे ही काळाची गरज आहे. शाळा आणि स्थानिक संस्थांनीही बाल लैंगिक अत्याचाराविषयी जनजागृती मोहीम राबवून मुलांना सुरक्षित कसे राहावे याबद्दल मार्गदर्शन करणे आवश्यक आहे. हा **POCSO case** एका मोठ्या सामाजिक समस्येकडे लक्ष वेधतो.
न्याय मिळवण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना.
अशा **POCSO case** मध्ये पीडितेला जलद आणि योग्य न्याय मिळणे अत्यंत महत्त्वाचे असते. यासाठी न्यायालयीन प्रक्रिया वेगाने पूर्ण करणे, पीडितेला कायदेशीर आणि मानसिक आधार पुरवणे तसेच पुनर्वसनाची व्यवस्था करणे आवश्यक आहे. अनेकदा अशा घटनांनंतर पीडितांना मानसिक आघातातून बाहेर येण्यासाठी समुपदेशनाची गरज असते. शासनाने आणि स्वयंसेवी संस्थांनी याकडे विशेष लक्ष देणे अपेक्षित आहे. आरोपीला कठोर शिक्षा झाली तरच समाजात अशा गुन्हेगारांना धाक बसेल आणि असे प्रकार पुन्हा घडण्यापासून परावृत्त होतील. हा गंभीर **POCSO case** समाजाला अधिक जागृत करेल अशी अपेक्षा आहे.